Welke impact heeft de wet geluidhinder en het bouwbesluit op de spuiventilatie van een dove gevel?

De regelgeving omtrent geluidsnormen en spuiventilatie vraagt steeds meer van bouwadviseurs, gevelbouwers en aannemers. In dit kennisartikel worden de marktontwikkelingen op het gebied van dove gevels en spuiventilatie inzichtelijk gemaakt. Daarnaast leest u hoe Storax een oplossing kan bieden om een dove gevel te creëren waarbij ventileren toch mogelijk is. Uiteraard zonder de grenzen van de akoestische binnenwaarde te overschrijden.

Wat is een dove gevel precies?

Een dove gevel is een gevel, veelal met ramen, zonder onderdelen die geopend kunnen worden met uitzondering van tijdelijke aard. Hierbij is het van belang om de maximale decibel (dB) voor de binnenwaarde te bewaken. Er mag namelijk geen sprake zijn van geluidsoverlast waarbij deze waarden worden overschreden.

Wanneer wordt een dove gevel toegepast?

De gebruiksfunctie van een gebouw mag in sommige gevallen niet worden blootgesteld aan de maximale waarde geluidsoverlast. De waarde waaraan specifieke gebouwen wel aan mogen worden blootgesteld is bepaald in de Wet geluidhinder (Wgh), maar kan op gemeentelijk niveau verschillen. Het doel van deze wet is het beschermen van de mensen tegen gezondheidsschade als gevolg van geluidsoverlast. Deze wetgeving wordt dan ook toegepast bij ruimtelijke besluitvorming over ‘geluidgevoelige objecten’. Hierbij kunt u denken aan woningen, verzorgingshuizen en kinderdagverblijven.

Wanneer de maximale waarde geluidsoverlast te hoog is en een stedenbouwkundige oplossing nodig is wordt een dove gevel toegepast. Dit maakt het mogelijk om de gevel geluidsluw te maken bij geluid van buitenaf. Overmatig geluid vanaf buiten kan door verschillende geluidsbronnen worden veroorzaakt. Denk bijvoorbeeld aan wegen, spoorwegen, vliegverkeer of industrie. De exacte hoogte van de voorkeurswaarde voor geluidgevoelige gebouwen is afhankelijk van de geluidbron. Het onderstaande overzicht geeft hier een goed beeld van.

Geluidsbron	Voorkeurswaarde	Maximale waarde
Gemeentelijke wegen	48 dB	63 dB
Doorgaande auto(snel)wegen (provinciale- of rijkswegen)	48 dB	53 dB
Spoorwegen	55 dB	63dB

 

Bron: (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, 2014).

Hogere grenswaarde voor toegestane geluidbelasting

Zoals in bovenstaand overzicht te zien is, is in de Wet geluidhinder ook vastgesteld wat de bovengrens is voor de maximaal toelaatbare geluidsbelasting. Desondanks kan, in een drukke stedelijke omgeving, een hogere grenswaarde worden vastgesteld. Hierbij wordt wel als voorwaarde gesteld dat er is gekeken of maatregelen mogelijk zijn om het geluidniveau te verlagen. Als dit niet lukt moeten er extra voorzieningen zijn getroffen conform het Bouwbesluit 2012.

Naast deze hogere grenswaarden kent de wet soms afwijkende normen voor specifieke uitzonderingssituaties en voor andere geluidgevoelige functies dan woningen. De initiatiefnemer kan de aanvraag van een hogere grenswaarde motiveren op basis van (veelal door de gemeente te verstrekken) geluidsbrongegevens, gegevens over de geluiddruk op de gevel, de te garanderen geluidwering van de gevel en mogelijke afschermende en dempende maatregelen in en voor de gevel.

Gegarandeerde binnenwaarde

Aan de binnenwaarde conform de Wet geluidshinder of waarde vanuit de gemeente mag niet worden afgeweken. Hiermee wordt de bewoner verzekerd van woongemak bij een hogere grenswaarde. Om dit te kunnen realiseren dienen extra voorzieningen aan de gevel te worden toegebracht om de aan de normeringen van de binnenwaarde te voldoen.

Toepassing Wet geluidhinder: let op de aard van de verandering

Wanneer de regelgeving van kracht is, is afhankelijk van de aard van de verandering van de functie van het gebouw. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen een tijdelijke of permanente verandering van de functie van het gebouw.

Tijdelijke functieverandering

Een tijdelijke verandering van de functie van een bestaand kantoorgebouw naar woningen is mogelijk met een tijdelijke omgevingsvergunning voor strijdig planologisch gebruik. De Wet geluidhinder is niet van toepassing bij deze tijdelijke gebruiksfunctie. Dit houdt niet in dat er niet gekeken hoeft te worden naar mogelijkheden tot geluidsbeperking. Een aanvaardbaar woon-en leefklimaat blijft ten alle tijden het uitgangspunt.

Permanente functieverandering

Bij permanente verandering van de functie van een gebouw gaat het om veranderingen die langer dan tien jaar in stand kunnen blijven. In dat geval is de Wet geluidhinder van toepassing en dient de gemeente de nieuwe bestemming planologisch mogelijk te maken. Voor de gebruiksfunctie wonen is het niet relevant of het om een nieuw pand gaat of een transformatie.

Een mooi voorbeeld van een permanente functieverandering van een gebouw is de transformatie van kantoorpanden naar woonruimte. Kantoorlocaties zijn vaak gebouwd in de nabijheid van auto- of spoorwegen. Voor een kantoor is dit geen probleem, maar vaak juist eerder een voordeel. Bij een transformatie naar woonruimte kan de geluidsbelasting echter wel een belemmering vormen. Hierbij moet aandacht worden besteed aan het effect van omgevingsgeluid, zoals bepaald in de Wet geluidhinder (Wgh), de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) en de Wet ruimtelijke ordening (Wro).

Onderstaand zetten we het verschil tussen de toepassing van de verschillende regelgevingen bij een tijdelijke- of permanente functieverandering van een gebouw nogmaals voor u op een rijtje.

Tijdelijke functie in bestaand gebouw	Permanente transformatie van gebouw
Ruimtelijk besluit via de Wabo	Ruimtelijk besluit via bestemmingsplan of Wabo
Wgh niet van toepassing	Wgh en onderliggende besluiten van toepassing
Bouwbesluit 2012: ‘rechtens verkregen niveau’	Bouwbesluit 2012: ‘rechtens verkregen niveau’

 

Dove gevel oplossingen: verlaag de geluidsdruk op een gebouw

Een mogelijkheid om de geluidsdruk op een gebouw te verlagen is om de bron van het geluid te verbeteren door bijvoorbeeld het asfalt te vervangen voor stil asfalt. Uiteraard is dit niet de meest eenvoudige oplossing. Daarom wordt er ook vaak gekozen voor een andere oplossing: het plaatsen van een geluidscherm tussen het geluid en het gebouw. Twee mogelijkheden hiervoor zijn:

• Transparant scherm: In sommige situaties is het mogelijk om een scherm aan het gebouw te bevestigen. Dit wordt ook wel een dove gevel genoemd.
• Coulissenscherm: Een scherm bestaande uit verticale geluidsabsorberende lamellen. Of dit voldoende geluidsreductie realiseert dient per specifiek project te worden berekend.

Tot slot kan er ook worden gekeken naar de plattegrond van het gebouw, met andere woorden de juiste indeling van de functies. Geluidsgevoelige ruimten kunnen beter aan de stille kant van een gebouw worden gesitueerd. In het geval van transformatie zou dit vaak een oplossing kunnen zijn in combinatie met een coulissenscherm.

Het belang van goede ventilatie

Voor een gezond en comfortabel woonklimaat is goede ventilatie noodzakelijk. Om dit te waarborgen zijn in het Bouwbesluit een aantal basiseisen gesteld aan zaken als debiet, comfort, kwaliteit van de ventilatielucht en de richting van de stroming. Daarnaast worden eisen gesteld aan spuivoorzieningen. Het hoofddoel van ventilatie is het handhaven van een goed en gezond binnenmilieu. Een vervuild binnenmilieu kan negatieve gevolgen hebben voor de gezondheid. Dit kunnen relatief lichte gezondheidsklachten zijn die veelal alleen voorkomen tijdens aanwezigheid in het gebouw, maar ook ernstige gezondheidseffecten die zich op langere termijn manifesteren.

Wat is spuiventilatie?

Spuiventilatie is bedoeld om in korte tijde relatief grote luchtdebieten te realiseren. Dit gebeurt door het gebruik van spuivoorzieningen, met andere woorden: te openen ramen en deuren. Spuiventilatie heeft als doel om tijdelijk verhoogde concentraties aan verontreinigingen, vocht of warmte in korte tijd terug te kunnen dringen. In zeer goed geïsoleerde woningen wordt spuiventilatie steeds vaker gebruikt om de temperatuur in de zomer (en vaak ook in het voor- en najaar) te kunnen beheersen. Een aandachtspunt bij grote spuiventilatieopeningen, die bijvoorbeeld ’s nachts open staan, is de inbraakveiligheid.

Het realiseren van spuiventilatie bij een dove gevel

Een dove gevel heeft geen onderdelen die geopend kunnen worden met uitzondering van tijdelijke aard. Dit houdt in dat traditionele manieren om te ventileren door de ramen en deuren te openen niet tot de mogelijkheden behoort. Zo wordt voorkomen dat de geluidsnormen voor de binnenwaarde worden overschreden. De bewoners moeten het geluid van buiten kunnen weren en daarbij kunnen voldoen aan de nodige spuiventilatie. In dit geval zijn de akoestische roosters van Storax de ideale oplossing. Afhankelijk van de benodigde geluidreductie kan worden gekozen voor het type ventilatierooster dat aansluit bij de eisen van de betreffende positie in de gevel.

De geluidswerende ventilatieroosters van Storax zijn verkrijgbaar met een demping tot 17 dB. Naast de standaard akoestische roosters uit het assortiment is Storax ook in staat om project specifieke oplossingen te ontwikkelen. Wilt u meer te weten komen over onze akoestische roosters? Download onze brochure of neem contact met ons op. Fabian Greveling beantwoordt graag uw vragen en denkt met u mee over een passende oplossing. U kunt hem bereiken op 078-3030914 of greveling@storax.nl.

Bekijk al onze oplossingen voor de woningbouw